Thánh Hannibal Maria Di Francia và lòng sùng kính Đức Mẹ

Bài nói chuyện của cha Antonio Fiorenza, RCJ mang tựa đề: 

“Linh đạo Đức Maria nơi Thánh Hannibal Maria Di Francia.”

Cha Antonio Fiorenza, RCJ nói: tôi muốn nhấn mạnh từ linh đạo, hơn là chỉ nói về lòng sùng kính hay những thực hành đạo đức. Bởi vì điều mà ta muốn khám phá chính là mối tương quan sống động, nội tâm và sâu xa mà Thánh Hannibal đã có với Đức Maria. Tôi dựa phần lớn nội dung trên một bài nghiên cứu xuất sắc của Cha Stefano De Fiores – một trong những nhà thần học hàng đầu về Đức Maria – được xuất bản trong Từ điển Maria học – Tập III (2008).

Lời mở đầu

Tôi xin mở đầu bằng hai câu trích dẫn:

Từ Tin Mừng theo Thánh Luca:“Muôn thế hệ sẽ khen tôi diễm phúc.”

 

Từ Kinh Chiều lễ Thánh Hannibal: “Như các gia nhân tại tiệc cưới Cana, dưới sự bảo trợ hiền mẫu của Đức Maria, Hannibal đã làm mọi sự theo lời Đức Giêsu.”

Những lời này cho thấy toàn bộ linh đạo của Thánh Annibale được đặt dưới ánh sáng của Đức Maria và hướng hoàn toàn về Đức Giêsu. Điểm cao nhất trong linh đạo ấy chính là: Dâng mình cho Chúa Giêsu qua Mẹ Maria, theo linh đạo Thánh Louis Marie Grignion de Montfort.

Đức Maria – Ngôi Sao Hy Vọng

Đời người là một hành trình giữa bao biến động của lịch sử và nội tâm. Chúng ta cần những điểm quy chiếu, những ánh sáng dẫn đường. Đức Bênêđictô XVI gọi Đức Maria là: “Ngôi Sao của Niềm Hy Vọng.” Đức Maria là ánh sao chỉ đường, không tự mình là mặt trời, nhưng luôn dẫn chúng ta đến với Đức Giêsu Kitô – Ánh Sáng đích thật.

Đối với Thánh Annibale, Đức Maria chính là:

• Ngôi Sao của biển đời đầy bão tố,
• Bình minh của ơn cứu độ,
• Sao mai rực rỡ,
• Chiếc Tàu Cứu Rỗi,
• Mẹ và Nữ Vương của ơn gọi Rogate.

Linh đạo Đức Maria nơi Thánh Annibale không phải là hình thức, cũng không phải tình cảm thoáng qua, nhưng là:

• Một tương quan tình yêu sống động,
• Một sự phó thác tin tưởng,
• Một con đường đưa đến trung tâm Tin Mừng,
• Một nguồn linh hứng và sức mạnh trong đời tông đồ phục vụ người nghèo.

Nói cách khác: Thánh Hannibal yêu mến Đức Mẹ không để dừng lại nơi Mẹ, nhưng để đến với Chúa Giêsu và làm trọn thánh ý Người.

Một kinh nghiệm Đức Maria sâu xa

Qua các chặng đường khác nhau của đời sống thiêng liêng, Thánh Hannibal đã triển nở một mối tương quan nội tâm ngày càng sâu đậm với Đức Maria. Ngài đi từ một tình cảm đạo đức tự phát, đơn sơ, hướng mở đến mọi hình thức sùng kính, sang một giai đoạn trưởng thành đích thực trong linh đạo.

Việc tận hiến cho Chúa Giêsu qua Mẹ Maria theo linh đạo Thánh Montfort trở thành trung tâm và chìa khóa giải thích toàn bộ linh đạo Đức Maria của Thánh Hannibal.

Tôn trọng trật tự giá trị

Lòng sùng kính Đức Mẹ nơi Thánh Hannibal không đóng kín trong chính mình, nhưng luôn hướng về Chúa Kitô và mang chiều kích của mầu nhiệm Hội Thánh. Điều nổi bật nơi ngài chính là mối liên kết giữa lòng sùng kính Đức Maria và đức ái, giữa việc quy hướng về Đức Mẹ và lời cầu nguyện cho ơn gọi trong Hội Thánh.

Một Kitô giáo hội nhập văn hóa

Lòng đạo đức Đức Maria nơi Thánh Hannibal là một mẫu gương tiêu biểu của Kitô giáo hội nhập vào bối cảnh văn hóa địa phương.

Lòng đạo ấy biểu lộ qua nhiều thực hành quen thuộc:

• Kinh nguyện,
• Tuần cửu nhật,
• Tôn kính ảnh tượng và hành hương,
• Và sự phong phú các tước hiệu kính Đức Mẹ.

Tất cả diễn ra trong bầu khí dịu dàng, sâu lắng và tình con thảo, phản ánh bối cảnh văn hóa tôn giáo và tinh thần đạo đức châu Âu Công giáo thế kỷ XIX, đặc biệt tại miền Nam nước Ý. Trong Hội Thánh, Thánh Hannibal trở nên mẫu gương của lòng sùng kính Đức Maria chân thực, được diễn đạt phù hợp với thời đại và môi trường sống của ngài.

Hướng đến một sự hội nhập mới: trung thành và canh tân

Công đồng Vaticanô II đã mở ra một ý thức mới của Hội Thánh về việc tôn kính Đức Maria: ít hình thức hơn nhưng sâu sắc hơn, thấm nhuần Kinh Thánh, phụng vụ và hiệp nhất Kitô giáo.

Ngày nay, tiêu chuẩn không còn là số lượng, mà là chất lượng:

• Không cần quá nhiều việc đạo đức,
• Nhưng chỉ một vài thực hành chọn lọc,
• Được cử hành với chiều sâu và hướng về phụng vụ.

Tông huấn Marialis Cultus đã nói rõ: “Giáo Hội, khi chiêm ngắm lịch sử dài lâu của lòng sùng kính Đức Maria, vui mừng vì sự liên tục trong phụng vụ, nhưng không tự gắn mình với các hình thức của từng thời đại. Giáo Hội hiểu rằng những biểu hiện ấy, tuy tự nó tốt đẹp, có thể không còn phù hợp với những bối cảnh văn hóa và nhân học khác nhau.” (MC 36)

Điều này cũng thật đúng khi đọc lại linh đạo Đức Maria nơi Thánh Hannibal: Chúng ta đón nhận tinh thần, không rập khuôn hình thức. Không lặp lại máy móc; Cũng không loại bỏ cách thiếu suy xét. Cần phân định để giữ lại hạt nhân Tin Mừng — đó là tình yêu, sự phó thác và sự hiệp nhất nên một với Đức Kitô qua Mẹ Maria.

Bí mật của sự thánh thiện

Khi nhìn vào Thánh Hannibal — vị linh mục, vị sáng lập, người cha của người nghèo và người kêu xin ơn gọi — ta gặp một con người:

• Đầy lòng yêu mến Thiên Chúa và tha nhân,
• Một mục tử biết cảm thương,
• Một người cầu nguyện không mệt mỏi vì cánh đồng truyền giáo.

Vậy đâu là bí mật của sự thánh thiện ấy?

Chính là sự kết hợp sâu xa, liên lỉ và tự nhiên giữa tâm hồn của ngài và Mẹ Maria.
Không phải thoáng qua, không phải lý thuyết, nhưng là sự gắn bó sống động và trung tín suốt đời.

Các ngài dạy vì các ngài đã sống điều ấy

Nơi Thánh Hannibal, như nơi mọi vị thánh: Kinh nghiệm sống đến trước lời giảng dạy. Ngài không nói về Đức Maria như một học giả, nhưng như một người đã yêu mến và sống với Mẹ, và vì thế lời ngài có sức thuyết phục.

Như Thánh Phaolô VI nhắc nhở:

“Con người thời nay dễ lắng nghe các chứng nhân hơn là các thầy dạy;
và nếu họ nghe các thầy dạy, là bởi vì những người ấy đồng thời là chứng nhân.”
(Evangelii Nuntiandi, 41)

Cha Stefano De Fiores, người đã giúp chúng ta hiểu Thánh Hannibal trong chiều sâu, viết: “Trong tương lai, về Đức Maria, không phải các học giả sẽ cất tiếng nói, nhưng là các chứng nhân — những người dấn thân sống như Mẹ để làm cho Nước Chúa được hiển trị.”

Lời nguyện kết

Ước gì nhờ lời chuyển cầu của Thánh Hannibal Maria Di Francia, mỗi người chúng ta cũng biết: đến với Chúa Giêsu qua Mẹ Maria, yêu Mẹ để yêu Chúa, và làm vinh danh Thiên Chúa bằng đời sống chứng tá của mình.

Lạy Mẹ Maria, xin dẫn chúng con đến với Chúa Giêsu.
Amen.