Khiêm nhường - nền tảng vững chắc của sự thánh thiện.

Chỉ một lần duy nhất trong toàn bộ Kinh Thánh, Chúa Giêsu tự mô tả về Trái Tim Cực Thánh của Người — đó là trong Tin Mừng theo Thánh Mátthêu (11,28-30): “Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến cùng Ta, Ta sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng. Hãy mang lấy ách của Ta và học với Ta, vì Ta hiền lành và khiêm nhường trong lòng, và tâm hồn anh em sẽ được bình an. Vì ách của Ta thì êm ái, và gánh của Ta thì nhẹ nhàng.”

Ở đây, Chúa Giêsu đã bày tỏ hai phẩm tính cốt lõi của Thánh Tâm Người: hiền lành và khiêm nhường. 

Từ đoạn Lời Chúa này, Hội Thánh đã dâng lên một trong những lời nguyện tuyệt đẹp nhất, mà mỗi người chúng ta có thể khắc ghi và lặp lại trong ngày: “Lạy Chúa Giêsu hiền lành và khiêm nhường trong lòng, xin uốn lòng con nên giống Trái Tim Chúa.”

Chúa Giêsu đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng sống còn của đức khiêm nhường, nếu chúng ta muốn được Thiên Chúa yêu thương và chúc phúc. 

Thiên Chúa chống lại kẻ kiêu căng, nhưng ban ơn cho kẻ khiêm nhường. Dụ ngôn Người Pharisêu và người thu thuế (Lc 18,9-14) minh chứng điều đó cách rõ ràng: người Pharisêu lên Đền Thờ cầu nguyện bằng cách liệt kê các công trạng của mình; trong khi người thu thuế chỉ đứng xa xa, không dám ngẩng mặt lên, đấm ngực thưa rằng: “Lạy Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi.”

Đức Mẹ Maria là khuôn mẫu tuyệt hảo của đức khiêm nhường, khi Mẹ xưng mình là “nữ tỳ của Thiên Chúa.” Trong bài ca Magnificat tuyệt diệu, Mẹ vừa ngợi khen Thiên Chúa, vừa hạ mình sâu thẳm: “Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi hớn hở vui mừng trong Thiên Chúa, Đấng cứu độ tôi, vì Người đã đoái thương nhìn đến phận hèn tớ nữ của Người.” (Lc 1,46-56)

Vì đức khiêm nhường là điều thiết yếu cho hành trình nên thánh, chúng ta hãy cùng suy gẫm mười cách thực hành cụ thể để vun trồng nhân đức quý giá này.

1. Cầu nguyện

Chúng ta trở nên cao cả nhất trong mắt Thiên Chúa khi quỳ gối cầu nguyện. Bởi khi cầu nguyện, ta thừa nhận mình lệ thuộc hoàn toàn vào Thiên Chúa chứ không vào sức riêng. Thánh Âutinh, “Tiến sĩ Ân sủng”, đã nói: “Tất cả chúng ta đều là những kẻ ăn xin trước mặt Thiên Chúa.”

2. Nuôi dưỡng tâm hồn biết ơn

Một tâm hồn biết ơn luôn mở ra cho ân sủng. Người khiêm nhường không ngại nói lời “Cảm ơn” với Thiên Chúa và tha nhân. Khi Chúa Giêsu chữa lành mười người phong, chỉ có một người trở lại tạ ơn — và đó chính là người khiêm nhường, nhận ra rằng mọi ơn lành chỉ đến từ lòng thương xót của Chúa.

3. Chọn chỗ sau hết

Trong dụ ngôn Tiệc Cưới, Chúa Giêsu khuyên ta hãy chọn chỗ cuối cùng, chứ đừng chen lên chỗ đầu. Ai biết hạ mình sẽ được tôn vinh trong mắt Thiên Chúa. Người khiêm nhường không tìm chỗ danh dự, mà tìm chỗ của tình yêu.

4. Đừng nguyền rủa người khác

Khi bị xúc phạm, bản năng tự nhiên khiến ta muốn trả đũa hoặc buông lời nặng nề. Nhưng Chúa Giêsu dạy: “Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những ai bắt bớ anh em.” Trên thập giá, Người đã tha thứ: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm.” Khi ta từ chối oán hận, ta trở nên giống Trái Tim hiền lành của Chúa.

5. Ca ngợi người khác vì những ân huệ họ có

Ganh tị là kẻ thù của đức khiêm nhường. Khi biết chân thành khen ngợi người khác, ta chiến thắng cái tôi và mở lòng ra với niềm vui. Khi ta vui vì điều tốt nơi người khác, ta làm vui lòng Thiên Chúa.

6. Hãy là người chào trước

Một cử chỉ nhỏ nhưng chứa đựng nhiều nhân đức: bác ái, lịch thiệp, hiếu khách và khiêm tốn. Người biết chào trước là người đặt người khác lên trên mình. Đó là cách đơn sơ mà sâu xa để sống đức khiêm nhường hằng ngày.

7. Biết nói “Xin lỗi”

Đây là một trong những việc khó nhất nhưng cũng đẹp nhất của lòng khiêm nhường. Khi lỡ làm sai, xúc phạm hay làm tổn thương ai, hãy đủ can đảm để thừa nhận và nói: “Tôi xin lỗi.” Bao mối tương quan đã được hàn gắn chỉ nhờ những lời nhỏ bé ấy!

8. Lắng nghe chăm chú

Thánh Giacôbê dạy: “Hãy mau nghe, đừng vội nói.” (Gc 1,19) Người khiêm nhường biết lắng nghe bằng cả trái tim, không tìm cách giành phần nói, mà muốn hiểu và nâng đỡ tha nhân. Chúa Giêsu — Đấng là Lời vĩnh cửu — cũng là người biết lắng nghe hoàn hảo nhất, như khi Người lắng nghe hai môn đệ trên đường Emmau (Lc 24).

9. Xưng tội cách chân thành

Mỗi lần ta quỳ xuống trước tòa giải tội, là một lần thước đo khiêm nhường của ta được nâng cao. Để dám thừa nhận tội lỗi của mình với vị linh mục, người đại diện Chúa Kitô, cần có lòng can đảm và khiêm nhường lớn lao. Không ai thích phơi bày yếu đuối, nhưng đó chính là con đường dẫn đến tự do và thánh thiện.

10. Sùng kính Đức Mẹ Maria

Mẹ Maria là con đường ngắn nhất và chắc chắn nhất dẫn chúng ta đến với Chúa Giêsu. Trong tác phẩm “Thành Thực Sùng Kính Đức Mẹ”, Thánh Louis Marie Grignion de Montfort tôn vinh Mẹ như gương mẫu tuyệt hảo của mười nhân đức cao quý — trong đó đức khiêm nhường là đỉnh cao.

Trong tất cả thụ tạo, Mẹ là Đấng cao cả nhất, nhưng cũng là người khiêm nhu nhất, vì Mẹ ý thức rằng mọi ơn lành đều là hồng ân từ Thiên Chúa.

Vì thế, trên hành trình tìm kiếm sự thánh thiện, chúng ta phải học biết và thực hành đức khiêm nhường mỗi ngày. Không chỉ hiểu bằng trí, mà sống bằng cả con tim.

Ước gì trong từng nhịp sống, chúng ta luôn hướng lòng lên và cầu nguyện: “Lạy Chúa Giêsu hiền lành và khiêm nhường trong lòng, xin uốn lòng con nên giống Trái Tim Chúa.”

Tác giả: Linh mục Ed Broom, OMV

Nguồn: catholicexchange

Chuyển ngữ: Lm. Giuse Phan Hoàng Nguyễn, RCJ