Tìm hiểu về Chân phước Phêrô To Rot – vị thánh đầu tiên của Papua New Guinea

Phêrô To Rot là một giáo lý viên giáo dân, người đã kiên trì thi hành sứ vụ của mình giữa thời kỳ chiếm đóng của quân Nhật. Anh đã bị giết vì lòng trung thành với đức tin và vì bảo vệ hôn nhân một vợ một chồng trước chính sách đa thê mà người Nhật áp đặt.

Vào ngày 19 tháng 10 năm 2025, Đức Giáo hoàng Lêô sẽ chủ sự Thánh lễ phong thánh cho bảy vị tại Vatican. Trong số đó, có vị thánh đầu tiên của Papua New Guinea – Phêrô To Rot, người đã chịu bách hại và tử đạo năm 1943 dưới tay quân chiếm đóng Nhật Bản.

Phêrô To Rot sinh năm 1912 tại New Pomerania – tên gọi của đảo New Britain (thuộc Papua New Guinea ngày nay) khi còn là thuộc địa của Đức. Anh lớn lên trong một gia đình mới trở lại đạo Công giáo.

Dù cha không cho anh đi tu làm linh mục, nhưng lại gửi anh đến học với Hội Truyền giáo Thánh Tâm để trở thành giáo lý viên. Sau khi trở về làng Rakunai, anh trở thành một người thầy hiền hậu, được mọi người yêu mến. Anh kết hôn với Paula, và hai vợ chồng có với nhau ba người con.

Năm 1942, quân Nhật chiếm Papua New Guinea, trục xuất quân Úc ra khỏi vùng đất này. Họ bắt đầu đàn áp người Kitô hữu, cấm cử hành Thánh lễ và các sinh hoạt tôn giáo. Nhưng Phêrô To Rot vẫn âm thầm dạy giáo lý và nâng đỡ đức tin cho dân làng.

Khi một viên cảnh sát địa phương tìm cách cướp vợ người khác để cưới làm vợ hai – điều mà luật Nhật cho phép – anh đã can đảm lên tiếng phản đối, bảo vệ sự thánh thiện của hôn nhân. Vì thế, anh bị tố cáo, bắt giữ và lộ ra hoạt động tôn giáo bí mật.

Dù bị đe dọa, Phêrô To Rot vẫn một mực trung thành với sứ vụ và niềm tin của mình. Cuối cùng, anh bị quân Nhật giết bằng cách tiêm thuốc độc. Khi thuốc tác dụng quá chậm, họ đã đánh mạnh vào gáy anh cho đến khi anh qua đời.

Không cần phép lạ để được phong thánh

Năm 1995, Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã cử hành lễ phong Chân phước cho Phêrô To Rot trong chuyến thăm Papua New Guinea.

Năm 2024, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đến thăm quốc đảo này và nhắc đến Chân phước Phêrô To Rot như “một tấm gương phi thường” cho người dân nơi đây. Ngài ca ngợi lòng can đảm và đức tin của anh, nói rằng “từ máu tử đạo của anh, đã nảy sinh biết bao tín hữu mới.”

Tấm gương của Phêrô To Rot càng có ý nghĩa sâu sắc trong xã hội Papua, nơi nạn bạo lực tình dục vẫn còn phổ biến. Một cuộc khảo sát của Liên Hiệp Quốc năm 2022 cho thấy 60% phụ nữ tại đây từng là nạn nhân của bạo lực giới.

Đức Giáo hoàng Phanxicô đã cho phép phong thánh mà không cần phép lạ được công nhận chính thức, theo đề nghị của các giám mục Papua New Guinea. Họ giải thích rằng việc xác minh phép lạ là điều rất khó do thiếu bệnh viện có khả năng giám định khoa học, và vì nền văn hóa bản địa chủ yếu là truyền khẩu, ít sử dụng tiếng Anh trong các hồ sơ.

Phêrô To Rot – chứng nhân của đức tin, lòng can đảm và tình yêu gia đình – mãi là ánh sáng soi đường cho những ai dám sống trọn vẹn cho Chúa, dù trong hoàn cảnh khó khăn nhất.

Nguồn: I.Media – 18/10/2025, Aleteia.org

Chuyển ngữ: Lm. Giuse Phan Hoàng Nguyễn, RCJ