Sự khôn ngoan mang tính hiện đại của Thánh Augustine

Liệu một con người đã khuất gần 1.600 năm trước có thể mang đến cho chúng ta những lời khuyên hữu ích để đối mặt với những vấn đề cấp bách của thời đại này?

Hãy để tôi kể cho bạn nghe về một nhân vật có thể giúp bạn tìm ra câu trả lời cho những trăn trở và băn khoăn mà chính bạn đang đối diện…

Có thể bạn đang nhíu mày hoài nghi vì nghĩ rằng mình đã nghe điều này quá nhiều lần. Tôi hiểu chứ - đầy rẫy những "bậc thầy khai sáng" tự xưng ngoài kia, hứa hẹn mang đến nhiều giải pháp cho mọi vấn đề của chúng ta. Giống như bạn, tôi cũng từng hoài nghi, nghĩ rằng phần lớn họ chỉ muốn bán sách hoặc quảng bá các khóa học tự cải thiện trực tuyến.

Nhưng nhân vật tôi sắp nhắc đến cũng từng viết một cuốn sách - và tôi cam đoan rằng nó không hề giống với những cuốn sách đó! Đây là một kiệt tác kinh điển, được viết vào cuối thế kỷ IV sau Công nguyên.

Khoan đã, đừng vội bỏ đi!

Tôi biết cuốn sách này rất cổ xưa, nhưng đồng thời nó lại mang một tinh thần vô cùng hiện đại. Bởi tác giả của nó đã vật lộn với chính những vấn đề mà chúng ta đang đối mặt ngày nay: một nền văn minh toàn cầu đứng trước bờ vực sụp đổ, những cuộc xung đột chính trị và tôn giáo bùng nổ khắp nơi, và một xã hội đắm chìm trong những thú vui phù phiếm để trốn tránh hiện thực.

Augustine và Tự Thú

Người tôi muốn nói đến chính là Thánh Augustine thành Hippo (354–430), và tác phẩm tôi đang nhắc đến là Tự Thú (Confessions). Khi còn trẻ, Augustine sống buông thả, chìm đắm trong vật chất và chối bỏ ý nghĩa cao cả của cuộc đời. Ông là một chàng trai thông minh, duyên dáng, nhưng lại không ngừng lao vào hết hệ tư tưởng này đến trào lưu khác, luôn đi tìm một chân lý nào đó nhưng rồi lại nhanh chóng thất vọng. Cuối cùng, ông cảm thấy ghê tởm về sự nông cạn của thế gian và rơi vào tuyệt vọng khi không thể tìm thấy hạnh phúc đích thực.

Bạn có thấy điều này quen thuộc không?

Nếu bạn đọc Tự Thú, bạn sẽ nhận ra rằng Augustine thực sự đã trải qua những hoài nghi, những cám dỗ và những cuộc chiến nội tâm chẳng khác gì chúng ta ngày nay. Thế nhưng, ông không bao giờ ngừng tìm kiếm chân lý và khao khát hạnh phúc. (May mắn thay, ông còn có một người mẹ vô cùng kiên trì, luôn không ngừng cầu nguyện cho ông.) Cuốn sách này chính là một hành trình dài và gian nan dẫn ông đến ánh sáng.

Không Bao Giờ Đánh Mất Hy Vọng

Cuối cùng, Augustine đã cải đạo sang Kitô giáo và trở thành Giám mục của Hippo, một thành phố ngày nay thuộc Algeria. Ông nổi tiếng về tài hùng biện xuất sắc, và những bài giảng của ông luôn đượm màu trải nghiệm - một hành trình gian khổ nhưng đầy ý nghĩa để đạt đến đức tin.

Có những thời điểm, chúng ta cảm thấy mọi thứ xung quanh đang sụp đổ. Đó không chỉ là cảm giác - đôi khi, sự sụp đổ ấy là thật.

Khi Augustine trút hơi thở cuối cùng, sau 35 năm tận tụy phục vụ dân chúng ở Hippo, thành phố của ông đang bị quân Vandal vây hãm. Chỉ vài thập kỷ sau, Đế chế La Mã hùng mạnh một thời cũng hoàn toàn sụp đổ. Nhưng khác với chàng trai trẻ đầy băn khoăn năm nào, Augustine khi về già không còn tuyệt vọng nữa. Vì đến lúc đó, ông đã hiểu ra một chân lý sâu sắc: tất cả những gì thuộc về thế gian rồi sẽ qua đi, nhưng hạt giống của sự vĩnh cửu đã được gieo trồng trong lòng nhân loại. Trong những đau thương mất mát, Chúa Kitô sẽ biến đổi tâm hồn con người, để rồi những điều vĩ đại hơn có thể được sinh ra. Ngài không ngừng tạo nên những vị thánh mới, để sự hiện diện của Ngài ngày một lan rộng trong thế gian này.

Lời Nhắn Nhủ Cho Chúng Ta Ngày Nay

Có những lúc, chúng ta cảm thấy thế giới xung quanh đang rệu rã và tan rã từng mảnh. Chúng ta có thể bị cám dỗ để tuyệt vọng về bản thân, về nhân loại, giống như Augustine thời trẻ. Nhưng chính trong những giây phút ấy, việc lật giở từng trang sách Tự Thú sẽ trở thành một nguồn an ủi, một ánh sáng soi rọi tâm hồn chúng ta, dẫn dắt chúng ta tìm đến những chân lý mà thánh Augustine đã dành cả cuộc đời để kiếm tìm.

Nguồn: Aleteia

Tác giả: John Touhey - xuất bản ngày 06/02/2025

Chuyển ngữ: Lm. Giuse Phan Hoàng Nguyễn, RCJ - Dòng Tông Đồ Ơn Gọi