Tha thứ - nhịp đập của lòng thương xót

Trong đời sống Kitô giáo, tha thứ không chỉ là một đức tính, mà là trung tâm cốt lõi. Từ khi tội lỗi bước vào thế gian qua Ađam và Evà, nhân loại không ngừng khao khát được chữa lành, hòa giải và phục hồi. Bí tích Rửa Tội tẩy xóa tội nguyên tổ, nhưng chúng ta vẫn phải đối mặt với khuynh hướng nghiêng về tội lỗi (concupiscence). Cuộc chiến nội tâm ấy khiến lời mời gọi tha thứ trở nên thiết yếu cho cả sự lành mạnh thiêng liêng lẫn số phận đời đời của mỗi người.

Tha thứ không phải là một lựa chọn. Tha thứ là điều kiện nền tảng.

Lời mời gọi tha thứ theo Tin Mừng

Chúa Giêsu dạy một cách dứt khoát: "Nếu anh em tha lỗi cho người ta, thì Cha anh em trên trời cũng sẽ tha lỗi cho anh em. Nhưng nếu anh em không tha lỗi cho người ta, thì Cha anh em cũng sẽ không tha lỗi cho anh em." (Mt 6,14–15)

Không thể rõ ràng hơn: tha thứ là một lệnh truyền, chứ không phải một lời đề nghị. Thế nhưng, nhiều người trong chúng ta cảm thấy thật khó để thực hành điều ấy—nhất là khi vết thương còn sâu, nỗi đau còn mới, hoặc khi sự phản bội đến từ người thân yêu.

Con đường theo Chúa không phải là con đường của trả đũa hay oán hận, mà là con đường của lòng xót thương—con đường mà chính Đức Kitô, Người Tôi Tớ Đau Khổ, đã đi trọn vẹn. Khi bị đánh đập, Ngài “như chiên con bị đem đi làm thịt, đã chẳng hề mở miệng” (Is 53,7). Và trên Thập Giá, Ngài vẫn thì thầm lời cầu xin tha thứ: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23,34). Nếu chúng ta thực sự là môn đệ của Ngài, thì không thể không bước theo dấu chân ấy.

Không tha thứ – nhà tù vô hình

Sự không tha thứ thường ẩn mình dưới nhiều lớp ngụy trang: tự vệ, chính nghĩa, công bằng, thậm chí là vẻ “công chính”. Nhưng thực chất, nó là sợi dây xích vô hình, trói buộc chúng ta vào đau thương, oán giận, và cuối cùng là nô lệ cho tội lỗi.

Khi giữ trong lòng mối hận, ta bắt đầu tin vào những lời dối trá: “Tôi không xứng đáng được yêu thương.” “Tôi sẽ không bao giờ tin ai nữa.” “Tôi phải tự bảo vệ mình bằng mọi giá.”

Những tư tưởng ấy bào mòn tâm hồn, bóp méo hình ảnh bản thân, và cản trở chúng ta sống đúng với ơn gọi yêu thương. Chúng ta trở nên trì trệ trong đời sống thiêng liêng, nặng nề trong cảm xúc, thậm chí cả về thể chất.

Như thánh Augustinô đã nói: “Có nhiều cách để được tha thứ tội lỗi, nhưng không có cách nào lớn hơn việc tha thứ từ trái tim cho người đã xúc phạm mình.”

Sức mạnh của Bí tích Hòa Giải

Thiên Chúa, trong lòng nhân hậu vô biên, đã ban cho chúng ta một con đường chữa lành: Bí tích Hòa Giải. Trong Tòa Giải Tội, ta không chỉ gặp công lý, mà còn gặp lòng thương xót tuyệt đối. Ta không chỉ được tha thứ, mà còn nhận lấy ân sủng để tha thứ cho người khác – và chính bản thân mình.

Tuy nhiên, Bí tích này đòi hỏi chúng ta phải đến với một tấm lòng chân thành và cởi mở. Nếu ta cố chấp không tha thứ—đặc biệt trong những trường hợp nghiêm trọng—thì việc xưng tội có thể trở nên không thành sự, vì chính chúng ta từ chối ân sủng mà mình xin. 

Tha thứ không đồng nghĩa với việc cảm thấy dễ chịu ngay tức khắc. Tha thứ là hành trình. Và hành trình ấy bắt đầu bằng một quyết định: chọn tha thứ. Ngay cả khi trái tim chưa sẵn sàng, hãy bắt đầu bằng lời cầu nguyện. Chúa sẽ làm phần còn lại.

Bí tích Giải Tội – chữa lành cả linh hồn lẫn tâm trí

Khoa học ngày nay xác nhận một điều mà Giáo Hội đã biết từ lâu: Tha thứ không chỉ tốt cho linh hồn, mà còn cho cả thân xác. Những oán giận chất chứa lâu ngày làm tăng hormone căng thẳng, gây lo âu, trầm cảm, cao huyết áp và nhiều vấn đề sức khỏe khác. Trong khi đó, những ai biết tha thứ thường có cuộc sống an lành, nhẹ nhõm và hạnh phúc hơn.

Vì thế, Bí tích Hòa Giải là cánh cửa không chỉ dẫn đến sự cứu độ, mà còn là công cụ chữa lành tâm lý sâu xa. Khi ta xưng tội, Chúa không chỉ gột sạch tội lỗi, mà còn nhổ tận gốc những lời dối trá đã bén rễ từ tổn thương. Ngài phá tan gông cùm của kẻ thù và trả lại cho ta sự bình an đích thực.

Tha thứ người khác… và chính mình

Chúng ta thường quên rằng: tha thứ không chỉ dành cho người khác, mà còn cho chính bản thân mình. Nhiều Kitô hữu mang trong lòng nỗi xấu hổ, dằn vặt về quá khứ—nhất là khi vấp phạm những tội trọng. Tuy nhiên, không tha thứ cho chính mình đôi khi lại là một hình thức kiêu ngạo trá hình: “Tôi biết Thiên Chúa tha thứ cho tôi… nhưng tôi thì không thể.” Khi ta từ chối lòng thương xót của Ngài, cũng là lúc ta đặt sự phán xét của bản thân lên trên Thiên Chúa. Giáo lý Hội Thánh dạy: Không tội lỗi nào vượt quá lòng thương xót của Thiên Chúa (GLCG 982).

Bạn không phải là tổng hợp của những vấp ngã, mà là một tạo vật mới trong Đức Kitô (2 Cr 5,17). Và nếu Chúa đã xóa sạch và không còn nhớ tội bạn nữa, thì bạn cũng đừng bám víu vào quá khứ.

Thực hành tha thứ: Một bài tập thiêng liêng

Tha thứ không phải là cảm xúc – đó là một hành động, một chọn lựa, một bài luyện tập thiêng liêng.

Bạn có thể bắt đầu với bài cầu nguyện đơn giản sau:

Lạy Chúa, Con chọn tha thứ cho [Tên người] vì [sự việc cụ thể] đã làm con đau đớn, khiến con cảm thấy [nỗi tổn thương]. 

Con trao người ấy vào tay Chúa và buông bỏ mọi cay đắng, oán hận. Xin chữa lành trái tim con và ban cho con ơn bình an. 

Con cũng xin tha thứ cho chính mình vì [hành động hay phản ứng của bản thân]. 

Nhân danh Chúa Giêsu Kitô, con tuyên xưng: con được tự do. Amen.

Cầu nguyện từng ngày. Dần dần, bạn sẽ cảm nhận được bình an sâu xa mà chỉ ơn tha thứ mới có thể mang lại.

Lời Chúa – Kim chỉ nam tha thứ

Kinh Thánh ngập tràn những lời hứa và mời gọi về sự tha thứ:

“Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau như Chúa đã tha thứ cho anh em.” (Cl 3,13)

“Hãy nhân hậu, từ bi... tha thứ cho nhau như Thiên Chúa đã tha thứ cho anh em trong Đức Kitô.” (Ep 4,32)

“Ai ở trong Đức Kitô là tạo vật mới.” (2 Cr 5,17)

“Dù tội các ngươi đỏ như son, sẽ trở nên trắng như tuyết.” (Is 1,18)

Đây không chỉ là những lời đẹp—mà là sự thật mang sức mạnh cứu độ.

Kết: Cánh cổng vào Nước Trời

Tha thứ không phải là một đặc ân cho người đạo đức—đó là con đường duy nhất dẫn đến Nước Trời. Chúa Giêsu đã chết để mở cánh cửa tha thứ cho nhân loại. Và Ngài mời gọi bạn bước theo Ngài, qua chính cánh cửa ấy. Vâng, có thể đau. Có thể lâu. Nhưng mỗi quyết định tha thứ là một bước tiến về phía Thiên Đàng. Hãy để lòng xót thương lên tiếng. Hãy đi xưng tội không phải như một nghĩa vụ, mà như một cuộc gặp gỡ với Tình Yêu chữa lành. Và hãy nhớ rằng: sau cùng, mọi sự đều quy về… SỰ THA THỨ.

Tác giả: Dann Aungst 

Nguồn: Catholicexchange

Chuyển ngữ: Lm. Giuse Phan Hoàng Nguyễn, RCJ